-
1 ұйым жарғысы
-
2 Банкілерді құру
Қазақстанда банкілер акционерлік қоғам нысанында құрылады. Бұл үшін уәкілетті органның банк ашуға берген рұқсаты керек.
В Казахстане банки создаются в форме акционерных обществ. Для этого необходимо разрешение уполномоченного органа на открытие банка.
Банк Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасымен айқындалатын тәртіппен, банк заңнамасында белгіленген ерекшеліктерді ескере отырып құрылады.
Банк создается в порядке, определяемом гражданским законодательством Республики Казахстан для юридических лиц, с учетом особенностей, установленных банковским законодательством.
Банк құру үшін қандай шарттар талап етіледі? Бұл, сірә, өте күрделі үдеріс шығар?
Какие условия требуются для создания банка? Это, наверное, очень сложный процесс?
Иә, банк құру күрделі үдеріс болып табылады, оны құру барысында:
Да, создание банка представляет собой сложный процесс, в течение которого:
- банкінің болашақ құрылтайшыларының өзара қарым-қатынасы қалыптасады;
- формируются взаимоотношения будущих учредителей банка;
- мынадай қажетті құжаттар табыс етіледі:
- представляются необходимые документы:
мемлекеттік тіркеуге алу және банк операцияларын жүзеге асыруға лицензия беру туралы қузаухатпен қоса өтініш;
заявление с ходатайством о государственной регистрации и выдаче лицензии на осуществление банковских операций;
- банкінің жарғысы;
- устав банка;
- құрылтайшылық шарт;
- учредительный договор;
- құрылтайшылардың жалпы жиналысының хаттамасы;
- протокол общего собрания учредителей;
- несие ұйымын тіркеу үшін мемлекеттік баждың төленгені туралы куәлік;
- свидетельство об уплате государственной пошлины за регистрацию кредитной организации;
- құрылтайшылардың тізімі;
- список учредителей;
- аудиторлық ұйымның қорытындысы;
- заключение аудиторской организации;
- экономикалық негіздеме;
- экономическое обоснование;
- банк басшыларының құрамы туралы мәліметтер;
- сведения о составе руководителей банка;
- Ұлттық банкінің жарғылық капиталдың төленгені туралы банкінің қуаттамасы.
- подтверждение банком об оплате уставного капитала Нацбанком.
Демек, Қазақстанда несие ұйымы тек арнаулы рұқсат негізінде ғана жұмыс істейтін болды ғой?
Значит, в Казахстане кредитная организация действует только на основании специального разрешения?
Өте дұрыс. Ал бұл рұқсат лицензия деп аталады. Онда осы несие ұйымының жүзеге асыруына құқығы бар банк операциялары, сондай-ақ осы банк операцияларын жүзеге асыруға болатын валюта көрсетіледі.
Совершенно верно. А это разрешение называется лицензией. В ней указываются банковские операции, на осуществление которых данная кредитная организация имеет право, а также валюта, в которой эти банковские операции могут осуществляться.
Жаңадан құрылған банкіге мынадай лицензиялар берілуі мүмкін:
Вновь организованному банку могут быть выданы следующие лицензии:
- теңге түріндегі қаражатпен банк операцияларын жүзеге асыруға (жеке тұлғалардың қаражатын салымға тарту құқығы жоқ) лицензия;
- лицензия на осуществление банковских операций со средствами в тенге (без права привлечения во вклады средств физических лиц);
- теңге және шетел валютасы түріндегі қаражатпен банк операцияларын жүзеге асыруға (жеке тұлғалардың қаражатын салымға тарту құқығы жоқ) лицензия;
- лицензия на осуществление банковских операций со средствами в тенге и иностранной валюте (без права привлечения во вклады средств физических лиц);
- асыл металдарды салымға тарту және орналастыруға лицензия;
-лицензия на привлечение во вклады и размещение драгоценных металлов;
- жеке тұлғалардың теңге түріндегі қаражатын салымға тартуға лицензия;
- лицензия на привлечение во вклады средств физических лиц в тенге;
- жеке тұлғалардың теңге және шетел валютасы түріндегі салымдарын тартуға лицензия;
- лицензия на привлечение во вклады средств физических лиц в тенге и иностранной валюте;
- бас лицензия.
- генеральная лицензия.
Біріншіден, бас лицензия теңге және валюта түріндегі қаражатпен барлық банк операцияларын орындауға лицензиясы бар банкіге беріледі. Екіншіден, бас лицензиясы бар банк белгіленген тәртіппен шетелде филиалдар аша алады және бейрезидент-банкілердің жарғылық капиталындағы үлестерді сатып ала алады.
Во-первых, генеральная лицензия может быть выдана банку, имеющему лицензии на выполнение всех банковских операций со средствами в тенге и иностранной валюте. Во-вторых, банк, имеющий генеральную лицензию, может открывать в установленном порядке филиалы за рубежом и приобретать доли в уставном капитале банков-нерезидентов.
Қазақстан банкілерінің жарғылық капиталдарды құрауы үшін шетел инвестицияларын тартуына рұқсат етіле ме?
Допускается ли для формирования уставных капиталов казахстанских банков привлечение иностранных инвестиций?
И¸, рұқсат етіледі. Шетел инвестициялары бар банкілер деп мыналар айтылады:
Да, допускается. Под банками с иностранными инвестициями понимаются:
- жарғылық капиталы резиденттер мен бейрезиденттердің есебінен құралатын банкілер;
- банки, уставный капитал которых формируется за счет резидентов и нерезидентов;
- шетел банкілері, яғни жарғылық капиталы бейрезиденттердің есебінен құралатын банкілер;
- иностранные банки, т.е. банки, уставный капитал которых формируется за счет нерезидентов;
- бейрезидент-банкілердің филиалдары.
- филиалы банков-нерезидентов.
Имеется ли лимит участия иностранного капитала в банковской системе страны?
Иә, еліміздің банк жүйесіне шетел капиталының қатысуына шектеулер қойылған. Бұл шектеулер отандық коммерциялық банкілердің қалыптасуы және шетел банкілерінің экспансиясынан қорғау үшін неғұрлым қолайлы жағдайлар жасау мақсатын көздейді.
Да, установлены ограничения на участие иностранного капитала в банковской системе страны. Эти ограничения преследуют цель создать наиболее благоприятные условия для становления отечественных коммерческих банков и защиты от экспансии зарубежных банков.
Жарғылық қор қатысушылардың қосымша жарналар салуы есебінен де, банкіге жаңа қатысушылардың кіруі есебінен де ұлғайтылады.
Увеличение уставного фонда осуществляется как за счет внесения участниками дополнительных взносов, так и за счет вступления в банк новых участников.
Жаңа мүшелердің кіруі және олардың банкінің жарғылық капиталына салатын салымының мөлшері туралы мәселе қатысушылардың жалпы жиналысында шешіледі.
Вопрос о вступлении новых членов и размерах их вклада в уставный капитал банка решается на общем собрании участников.
Банкіге заңды және жеке тұлғалар - Қазақстан Республикасының резиденттері мен бейрезиденттері құрылтайшылар және акционерлер бола алады. Мемлекет тек Үкімет арқылы ғана құрылтайшы және акционер болады, ал Қазақстан Даму банкісіне сондай-ақ жергілікті органдар да акционерлер болуы мүмкін.
Учредителями и акционерами банка могут быть юридические и физические лица - резиденты и нерезиденты Республики Казахстан. Государство может быть учредителем и акционером банка только в лице Правительства, а акционерами Банка развития Казахстана могут быть также и местные органы.
Банкінің қызметі оның қайта құрылуы немесе таратылуы жолымен тоқтатылады.
Прекращение деятельности банка происходит путем его реорганизации или ликвидации.
Банк:
Реорганизация банка происходит путем:
- бірігу;
- слияния;
- қосылу;
- присоединения;
- бөліну;
- разделения;
- бөліп шығару;
- выделения;
- өзгерту жолымен қайта құрылады.
- преобразования.
Олар құқық мирасқорларына ауысады, яғни мерзімі бітпеген барлық құжаттар белгіленген тәртіппен құқықты мирасқорға табысталады.
Они переходят к правопреемникам, т.е. все документы, сроки которых не истекли, передаются в установленном порядке правопреемнику.
Коммерциялық банк ерікті тәртіппен де, мәжбүрлі тәртіппен де таратылуы мүмкін. Тек құрылтайшылардың жалпы жиналысының шешімімен ғана ерікті түрде таратылуы мүмкін. Мұнда ерікті түрде таратылу туралы шешім қабылдау сәтінде банк несиегерлердің алдындағы барлық міндеттемелерді орындауға тиіс. Демек, банк төлем төлеуге қабілетсіз болса, ерікті тәртіппен таратылу туралы шешім қабылдауға болмайды.
Ликвидация коммерческого банка может происходить как в добровольном, так и в принудительном порядке. Добровольная ликвидация осуществляется только по решению общего собрания учредителей. При этом на момент принятия решения о добровольной ликвидации банк должен выполнить все обязательства перед кредиторами. Следовательно, решение о добровольной ликвидации не может быть принято, если банк является неплатежеспособным.
Коммерциялық банк:
Принудительная ликвидация коммерческого банка происходит по решению уполномоченного органа об отзыве у банка лицензии:
- коммерциялық банкінің банк заңнамасын бұзғаны үшін;
- за нарушение коммерческим банком банковского законодательства;
- коммерциялық банкінің төлем төлеуге қабілетсіздігіне байланысты;
- в связи с неплатежеспособностью коммерческого банка;
- төрелік соттың банкіні банкрот деп тану туралы шешімімен банкіден лицензияны қайтарып алу туралы уәкілетті органның шешімі бойынша мәжбүрлеу тәртібімен таратылады.
- решением арбитражного суда о признании банка банкротом.
-
3 Банкілерді құру
Қазақстанда банкілер акционерлік қоғам нысанында құрылады. Бұл үшін уәкілетті органның банк ашуға берген рұқсаты керек.
В Казахстане банки создаются в форме акционерных обществ. Для этого необходимо разрешение уполномоченного органа на открытие банка.
Банк Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасымен айқындалатын тәртіппен, банк заңнамасында белгіленген ерекшеліктерді ескере отырып құрылады.
Банк создается в порядке, определяемом гражданским законодательством Республики Казахстан для юридических лиц, с учетом особенностей, установленных банковским законодательством.
Банк құру үшін қандай шарттар талап етіледі? Бұл, сірә, өте күрделі үдеріс шығар?
Какие условия требуются для создания банка? Это, наверное, очень сложный процесс?
Иә, банк құру күрделі үдеріс болып табылады, оны құру барысында:
Да, создание банка представляет собой сложный процесс, в течение которого:
- банкінің болашақ құрылтайшыларының өзара қарым-қатынасы қалыптасады;
- формируются взаимоотношения будущих учредителей банка;
- мынадай қажетті құжаттар табыс етіледі:
- представляются необходимые документы:
мемлекеттік тіркеуге алу және банк операцияларын жүзеге асыруға лицензия беру туралы қузаухатпен қоса өтініш;
заявление с ходатайством о государственной регистрации и выдаче лицензии на осуществление банковских операций;
- банкінің жарғысы;
- устав банка;
- құрылтайшылық шарт;
- учредительный договор;
- құрылтайшылардың жалпы жиналысының хаттамасы;
- протокол общего собрания учредителей;
- несие ұйымын тіркеу үшін мемлекеттік баждың төленгені туралы куәлік;
- свидетельство об уплате государственной пошлины за регистрацию кредитной организации;
- құрылтайшылардың тізімі;
- список учредителей;
- аудиторлық ұйымның қорытындысы;
- заключение аудиторской организации;
- экономикалық негіздеме;
- экономическое обоснование;
- банк басшыларының құрамы туралы мәліметтер;
- сведения о составе руководителей банка;
- Ұлттық банкінің жарғылық капиталдың төленгені туралы банкінің қуаттамасы.
- подтверждение банком об оплате уставного капитала Нацбанком.
Демек, Қазақстанда несие ұйымы тек арнаулы рұқсат негізінде ғана жұмыс істейтін болды ғой?
Значит, в Казахстане кредитная организация действует только на основании специального разрешения?
Өте дұрыс. Ал бұл рұқсат лицензия деп аталады. Онда осы несие ұйымының жүзеге асыруына құқығы бар банк операциялары, сондай-ақ осы банк операцияларын жүзеге асыруға болатын валюта көрсетіледі.
Совершенно верно. А это разрешение называется лицензией. В ней указываются банковские операции, на осуществление которых данная кредитная организация имеет право, а также валюта, в которой эти банковские операции могут осуществляться.
Жаңадан құрылған банкіге мынадай лицензиялар берілуі мүмкін:
Вновь организованному банку могут быть выданы следующие лицензии:
- теңге түріндегі қаражатпен банк операцияларын жүзеге асыруға (жеке тұлғалардың қаражатын салымға тарту құқығы жоқ) лицензия;
- лицензия на осуществление банковских операций со средствами в тенге (без права привлечения во вклады средств физических лиц);
- теңге және шетел валютасы түріндегі қаражатпен банк операцияларын жүзеге асыруға (жеке тұлғалардың қаражатын салымға тарту құқығы жоқ) лицензия;
- лицензия на осуществление банковских операций со средствами в тенге и иностранной валюте (без права привлечения во вклады средств физических лиц);
- асыл металдарды салымға тарту және орналастыруға лицензия;
-лицензия на привлечение во вклады и размещение драгоценных металлов;
- жеке тұлғалардың теңге түріндегі қаражатын салымға тартуға лицензия;
- лицензия на привлечение во вклады средств физических лиц в тенге;
- жеке тұлғалардың теңге және шетел валютасы түріндегі салымдарын тартуға лицензия;
- лицензия на привлечение во вклады средств физических лиц в тенге и иностранной валюте;
- бас лицензия.
- генеральная лицензия.
Біріншіден, бас лицензия теңге және валюта түріндегі қаражатпен барлық банк операцияларын орындауға лицензиясы бар банкіге беріледі. Екіншіден, бас лицензиясы бар банк белгіленген тәртіппен шетелде филиалдар аша алады және бейрезидент-банкілердің жарғылық капиталындағы үлестерді сатып ала алады.
Во-первых, генеральная лицензия может быть выдана банку, имеющему лицензии на выполнение всех банковских операций со средствами в тенге и иностранной валюте. Во-вторых, банк, имеющий генеральную лицензию, может открывать в установленном порядке филиалы за рубежом и приобретать доли в уставном капитале банков-нерезидентов.
Қазақстан банкілерінің жарғылық капиталдарды құрауы үшін шетел инвестицияларын тартуына рұқсат етіле ме?
Допускается ли для формирования уставных капиталов казахстанских банков привлечение иностранных инвестиций?
И¸, рұқсат етіледі. Шетел инвестициялары бар банкілер деп мыналар айтылады:
Да, допускается. Под банками с иностранными инвестициями понимаются:
- жарғылық капиталы резиденттер мен бейрезиденттердің есебінен құралатын банкілер;
- банки, уставный капитал которых формируется за счет резидентов и нерезидентов;
- шетел банкілері, яғни жарғылық капиталы бейрезиденттердің есебінен құралатын банкілер;
- иностранные банки, т.е. банки, уставный капитал которых формируется за счет нерезидентов;
- бейрезидент-банкілердің филиалдары.
- филиалы банков-нерезидентов.
Имеется ли лимит участия иностранного капитала в банковской системе страны?
Иә, еліміздің банк жүйесіне шетел капиталының қатысуына шектеулер қойылған. Бұл шектеулер отандық коммерциялық банкілердің қалыптасуы және шетел банкілерінің экспансиясынан қорғау үшін неғұрлым қолайлы жағдайлар жасау мақсатын көздейді.
Да, установлены ограничения на участие иностранного капитала в банковской системе страны. Эти ограничения преследуют цель создать наиболее благоприятные условия для становления отечественных коммерческих банков и защиты от экспансии зарубежных банков.
Жарғылық қор қатысушылардың қосымша жарналар салуы есебінен де, банкіге жаңа қатысушылардың кіруі есебінен де ұлғайтылады.
Увеличение уставного фонда осуществляется как за счет внесения участниками дополнительных взносов, так и за счет вступления в банк новых участников.
Жаңа мүшелердің кіруі және олардың банкінің жарғылық капиталына салатын салымының мөлшері туралы мәселе қатысушылардың жалпы жиналысында шешіледі.
Вопрос о вступлении новых членов и размерах их вклада в уставный капитал банка решается на общем собрании участников.
Банкіге заңды және жеке тұлғалар - Қазақстан Республикасының резиденттері мен бейрезиденттері құрылтайшылар және акционерлер бола алады. Мемлекет тек Үкімет арқылы ғана құрылтайшы және акционер болады, ал Қазақстан Даму банкісіне сондай-ақ жергілікті органдар да акционерлер болуы мүмкін.
Учредителями и акционерами банка могут быть юридические и физические лица - резиденты и нерезиденты Республики Казахстан. Государство может быть учредителем и акционером банка только в лице Правительства, а акционерами Банка развития Казахстана могут быть также и местные органы.
Банкінің қызметі оның қайта құрылуы немесе таратылуы жолымен тоқтатылады.
Прекращение деятельности банка происходит путем его реорганизации или ликвидации.
Банк:
Реорганизация банка происходит путем:
- бірігу;
- слияния;
- қосылу;
- присоединения;
- бөліну;
- разделения;
- бөліп шығару;
- выделения;
- өзгерту жолымен қайта құрылады.
- преобразования.
Олар құқық мирасқорларына ауысады, яғни мерзімі бітпеген барлық құжаттар белгіленген тәртіппен құқықты мирасқорға табысталады.
Они переходят к правопреемникам, т.е. все документы, сроки которых не истекли, передаются в установленном порядке правопреемнику.
Коммерциялық банк ерікті тәртіппен де, мәжбүрлі тәртіппен де таратылуы мүмкін. Тек құрылтайшылардың жалпы жиналысының шешімімен ғана ерікті түрде таратылуы мүмкін. Мұнда ерікті түрде таратылу туралы шешім қабылдау сәтінде банк несиегерлердің алдындағы барлық міндеттемелерді орындауға тиіс. Демек, банк төлем төлеуге қабілетсіз болса, ерікті тәртіппен таратылу туралы шешім қабылдауға болмайды.
Ликвидация коммерческого банка может происходить как в добровольном, так и в принудительном порядке. Добровольная ликвидация осуществляется только по решению общего собрания учредителей. При этом на момент принятия решения о добровольной ликвидации банк должен выполнить все обязательства перед кредиторами. Следовательно, решение о добровольной ликвидации не может быть принято, если банк является неплатежеспособным.
Коммерциялық банк:
Принудительная ликвидация коммерческого банка происходит по решению уполномоченного органа об отзыве у банка лицензии:
- коммерциялық банкінің банк заңнамасын бұзғаны үшін;
- за нарушение коммерческим банком банковского законодательства;
- коммерциялық банкінің төлем төлеуге қабілетсіздігіне байланысты;
- в связи с неплатежеспособностью коммерческого банка;
- төрелік соттың банкіні банкрот деп тану туралы шешімімен банкіден лицензияны қайтарып алу туралы уәкілетті органның шешімі бойынша мәжбүрлеу тәртібімен таратылады.
- решением арбитражного суда о признании банка банкротом.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Банкілерді құру
-
4 Банкілік есеп айырысу (ағымдағы және басқа) шотын ашу
Есеп айырысу (ағымдағы және өзге) банкілік шоттарды ашу үшін банкіге қандай құжаттарды беру қажет?
Какие документы необходимо предоставить банку для открытия расчетного (текущего и иного) банковского счета?
Банкілік есеп айырысу (ағымдағы немесе өзгедей) шотын ашу үшін клиент қолданыстағы заңнамаға және банк ережелері мен ғұрыптарына сәйкес банкіге мынадай құжаттар ұсынады:
Для открытия расчетного (текущего или иного) банковского счета клиент представляет в банк, в соответствии с действующим законодательством и банковскими правилами и обычаями, следующие документы:
- шот ашу жөніндегі өтініш;
- заявление на открытие счета;
- жарғының, құрылтайшылық шарттың, жалпы жиналыстың ғ1 хаттамасының, кәсіпорынды тіркеу туралы куәліктің, бас бухгалтерді тағайындау туралы бұйрықтың көшірмелері;
- копии устава, учредительного договора, протокола ғ1 общего собрания, свидетельства о регистрации предприятия, приказа о назначении главного бухгалтера;
- кодтар беру (Статистика жөніндегі мемлекеттік агенттіктен) және есепке қою (аумақты салық органдарынан) туралы анықтамалар;
- справки о присвоении кодов (из Государственного агентства по статистике) и постановке на учет (из территориальных налоговых органов);
- Жинақтаушы зейнетақы қорында, Халықты жұмыспен қамту қорында, Міндетті медициналық сақтандыру қорында, Әлеуметтік сақтандыру қорында тіркелгенін растайтын құжаттардың көшірмелері;
- копии документов, подтверждающие регистрацию в Накопительном пенсионном фонде, Фонде занятости населения, Фонде обязательного медицинского страхования, Фонде социального страхования;
- қойылған қолдар мен мөрдің бедері түсірілген екі карточка.
- две карточки с образцами подписей и оттиска печати.
Құрылтайшылық құжаттарды нотариалдық немесе тіркеуші органдар куәландыруға тиіс.
Учредительные документы должны быть удостоверены нотариальными или регистрирующими органами.
Банк карточкалары өтініш сияқты қолдан толтырылады. Банк карточкаларын толтыру кезінде қойылған қолдар тек нотариустың немесе жоғары тұрған органның лауазымды адамының қатысуымен ғана тіркеледі.
Банковские карточки могут быть заполнены так же как заявление – от руки. При заполнении банковских карточек подписи фиксируются только в присутствии нотариуса или должностного лица вышестоящей организации.
Бірінші қолды қою құқығы кәсіпорынның басшысына немесе оның орынбасарына тиесілі, екінші қолды қою құқығы бас бухгалтерге тиесілі, бұл қызмет штатта жоқ болған жағдайда бухгалтерлік есепті жүргізу жүктелген адамға тиесілі. Құжаттарға қол қою құқығын аталған адамдарға беру кәсіпорын бойынша шығарылған бұйрықпен ресімделуге тиіс. Бұл екі қолдың есеп айырысу құжаттарында болуы – банкінің оларды орындауға қабылдауы үшін аса маңызды шарт. Егер кәсіпорында бас бухгалтердің орнына басқаша аталатын лауазым көзделген болса, онда бұл жайында карточкада белгі соғылуға тиіс.
Право первой подписи принадлежит руководителю предприятия или его заместителю, право второй – главному бухгалтеру, при отсутствии этой должности в штате – лицу, на которое возложено ведение бухгалтерского учета. Предоставление права подписания документов указанным лицам должно быть оформлено приказом по предприятию. Наличие этих двух подписей на расчетных документах – важнейшее условие для принятия их к исполнению банком. Если на предприятии вместо должности главного бухгалтера предусмотрена должность с иным названием, то об этом должна быть сделана отметка в карточке.
Егер штатта бухгалтер лауазымы жоқ болса, есеп айырысу құжаттарында кімнің қолы қойылады?
Чья подпись фиксируется в расчетных документах, если в штате предприятия нет должности бухгалтера?
Егер штатта бухгалтер лауазымы немесе оның міндетін атқарушы адам жоқ болса, тек басшының ғана қолы тіркеледі.
Если в штате нет должности бухгалтера или лица, выполняющего его функции, фиксируется лишь подпись руководителя.
Бөлімшеге есеп айырысудың қосалқы шотын ашқан жағдайда қандай құжаттар қажет?
Какие документы необходимо предоставить в случае открытия подразделению расчетного субсчета?
Мұндай жағдайда бас кәсіпорынның бөлімшені құру туралы бұйрығы және осы қосалқы шот бойынша жасалуға рұқсат етілген операциялар көрсетілген өтініш банк карточкасымен бірге банкіге табыс етіледі. Қосалқы есеп айырысу шотын да, ағымдағы шотты да ашу кезінде банкіге сондай-ақ бөлімшенің бас ұйым бекіткен жарғысы да ұсынылады. Банк карточкаларын жоғары тұрған ұйым мөрін басып, растайды, бұл орайда нотариалдық жолмен растаудың қажеті болмайды.
В этом случае вместе с банковскими карточками в банк предоставляются приказ головного предприятия о создании подразделения и заявление с перечислением тех операций, которые разрешается совершать по этому субсчету. При открытии и расчетного субсчета, и текущего счета в банк также предоставляется утвержденный головной организацией устав подразделения. Банковские карточки заверяются вышестоящей организацией, ее печатью, нотариальное заверение при этом не требуется.
Шотты ашуға барлық аталған құжаттар беріліп, есеп айырысу-кассалық қызмет көрсету жөніндегі шартқа қол қойылғаннан кейін банк басқарушысының өкімімен кәсіпорынның шотына нөмір беріліп, оның қаражатын есепке алу үшін бет есеп ашылады.
После предоставления всех указанных документов на открытие счета, подписания договора на расчетно-кассовое обслуживание, по распоряжению управляющего банком, счету предприятия присваивается номер и заводится лицевой счет для учета его средств.
Казахско-русский экономический словарь > Банкілік есеп айырысу (ағымдағы және басқа) шотын ашу
-
5 Қаржылық несие
Несиені негізінен банкілер береді. Несиені бос ақшалай қаражаты бар шаруашылық жүргізуші субъектілер де беруі мүмкін. Оларға мыналар жатады:
Кредит в основном выдают банки. Кредиты могут предоставляться и хозяйствующими субъектами, имеющими свободные денежные средства. К ним относятся:
- инвестициялық қорлар;
- инвестиционные фонды;
- траст-компаниялар;
- траст-компании;
- қаржы компаниялары.
- финансовые компании.
Несие алу үшін қарызгер несиегерге мынадай құжаттар береді:
Для получения кредита заемщик предоставляет кредитору следующие документы:
- өтінім;
- заявку;
- құрылтай құжаттарының нотариус растаған көшірмелері (құрылтай шарты, жарғы, тіркелу туралы куәлік);
- заверенные нотариусом копии учредительных документов (учредительный договор, устав, свидетельство о регистрации);
- нотариус растаған карточка (түпнұсқа) мен қойылған қолдардың, мөрдің үлгілері;
- заверенную нотариусом карточку (оригинал) с образцами подписей, печати;
- нотариус растаған соңғы есеп берілген күнгі теңгерім;
- баланс на последнюю отчетную дату, заверенный нотариусом;
- аудиторлық тексеру актісі;
- акт аудиторской проверки;
- салық инспекциясынан анықтама.
- справка из налоговой инспекции.
Несие үшін төленетін ақы қысқа мерзімді несие бойынша ақша нарығында және ұзақ мерзімді несие бойынша капитал нарығында қалыптасқан мөлшерлемелер бойынша алынады.
Плата за кредит взимается по ставкам, сложившимся на денежном рынке по краткосрочным кредитам и на рынке капитала по долгосрочным кредитам.
Пайыздық мөлшерлеме әдетте қарызгермен келісе отырып шарттық мөлшерлеме ретінде айқындалады және несие шартында белгіленген кезеңге белгіленеді. Банк пайыздарды алудың мынадай әдістерін қолдана алады. Пайыз:
Процентные ставки обычно определяются банком как договорные по соглашению с заемщиком и устанавливаются на период, обусловленный кредитным договором. Банк может применять следующие методы взимания процентов. Процент удерживается:
- пайыз несие берілген сәтте;
- в момент предоставления кредита;
- несие өтелген сәтте;
- в момент погашения кредита;
- бүкіл несие мерзімінің бойына біркелкі жарна түрінде ұсталады.
- равномерными взносами на протяжении всего срока кредита.
Қарызгерге несие беру нысандары алуан түрлі болуы мүмкін. Несие берудің неғұрлым жиі кездесетін түрлері мыналар:
Формы предоставления кредита заемщику различны. Наиболее часто встречающиеся виды кредитования следующие:
- мерзімді несие;
- срочный кредит;
- контокорренттік несие;
- контокоррентный кредит;
- онколдық несие;
- онкольный кредит;
- ломбардтық несие;
- ломбардный кредит;
- синдикатталған несие;
- синдицированный кредит;
- ипотекалық несие.
- ипотечный кредит.
Мерзімді несие – несиенің жай нысаны. Банк қарызгердің есеп айырысу шотына несие сомасын аударады. Мерзімі өткеннен кейін несие өтеледі, яғни қарызгер өзінің есеп айырысу шотынан банкіге тиісті ақша сомасын аударады.
Срочный кредит – это обычная форма кредита. Банк перечисляет на расчетный счет заемщика сумму кредита. По истечении срока кредит погашается, т.е. заемщик перечисляет со своего расчетного счета банку соответствующую сумму денег.
Контокоррент – банкінің өз клиентімен жасалатын барлық операциясы есепке алынатын бірыңғай шот. Контокоррентте, бір жағынан, банк несиесі және клиенттің тапсыруымен шоттан төленетін барлық төлемдер көрсетіледі, екінші жағынан, клиенттен ақшалай түсім, салым, несиені қайтару, т.б. түрінде түскен қаражат көрсетіледі. Контокоррент – несие шотының ағымдағы шотпен ұштасуы және оның дебеттік немесе кредиттік сальдосы болуы мүмкін.
Контокоррент – единый счет, на котором учитывается все операции банка с клиентом. На контокорренте отражаются, с одной стороны, кредит банка и все платежи со счета по поручению клиента, а с другой – средства, поступающие в банк от клиентов в виде выручки, вкладов, возврата кредита и др. Контокоррент представляет собой сочетание ссудного счета с текущим и может иметь дебетовое или кредитовое сальдо.
Онколдық несие – қысқа мерзімді несие, ол алғашқы талап ету бойынша өтеледі, әдетте, бағалы қағаздар және тауарлар кепілдігімен беріледі.
Онкольный кредит – краткосрочный кредит, который погашается по первому требованию и, как правило, выдается под обеспечение ценными бумагами и товарами.
Ол жылжымайтын мүлік кепілімен берілетін несие. Ипотекалық несие ірі күрделі шығындарды жабу үшін алынады. Әсіресе ол жаңа құрылысты несиелендіру кезінде тиімді пайдаланылады. Бұл орайда құрылыс объектісі кепіл заты болып табылады. Несиенің бұл түрі жылжымайтын мүлікті сатып алу үшін де алынады.
Это кредит под залог недвижимости. Ипотечный кредит берется для покрытия крупных капитальных затрат. Особенно эффективно используется он при кредитовании нового строительства. При этом объект строительства является предметом залога. Этот вид кредита берется и для покупки недвижимости.
Ломбардтық несие — уәкілетті органның коммерциялық банкілерге мемлекеттік бағалы қағаздар кепілімен беретін несие түрі.
Ломбардный кредит — это вид финансового кредита, который предоставляется уполномоченным органом коммерческим банкам под залог государственных ценных бумаг.
Синдикатталған несие — екі және одан көп несиегерлер, яғни банк синдикаты бір қарызгерге беретін несие. Мұндай несиені беру үшін банкілер өздерінің уақытша бос қаражатын уақытша біріктіреді.
Синдицированный кредит — это кредит, предоставляемый двумя и более кредиторами, т.е. банковским синдикатом, одному заемщику. Для предоставления такого кредита банки временно объединяют свои временно свободные денежные средства.
-
6 Банкілік есеп айырысу (ағымдағы және басқа) шотын ашу
Есеп айырысу (ағымдағы және өзге) банкілік шоттарды ашу үшін банкіге қандай құжаттарды беру қажет?
Какие документы необходимо предоставить банку для открытия расчетного (текущего и иного) банковского счета?
Банкілік есеп айырысу (ағымдағы немесе өзгедей) шотын ашу үшін клиент қолданыстағы заңнамаға және банк ережелері мен ғұрыптарына сәйкес банкіге мынадай құжаттар ұсынады:
Для открытия расчетного (текущего или иного) банковского счета клиент представляет в банк, в соответствии с действующим законодательством и банковскими правилами и обычаями, следующие документы:
- шот ашу жөніндегі өтініш;
- заявление на открытие счета;
- жарғының, құрылтайшылық шарттың, жалпы жиналыстың ғ1 хаттамасының, кәсіпорынды тіркеу туралы куәліктің, бас бухгалтерді тағайындау туралы бұйрықтың көшірмелері;
- копии устава, учредительного договора, протокола ғ1 общего собрания, свидетельства о регистрации предприятия, приказа о назначении главного бухгалтера;
- кодтар беру (Статистика жөніндегі мемлекеттік агенттіктен) және есепке қою (аумақты салық органдарынан) туралы анықтамалар;
- справки о присвоении кодов (из Государственного агентства по статистике) и постановке на учет (из территориальных налоговых органов);
- Жинақтаушы зейнетақы қорында, Халықты жұмыспен қамту қорында, Міндетті медициналық сақтандыру қорында, Әлеуметтік сақтандыру қорында тіркелгенін растайтын құжаттардың көшірмелері;
- копии документов, подтверждающие регистрацию в Накопительном пенсионном фонде, Фонде занятости населения, Фонде обязательного медицинского страхования, Фонде социального страхования;
- қойылған қолдар мен мөрдің бедері түсірілген екі карточка.
- две карточки с образцами подписей и оттиска печати.
Құрылтайшылық құжаттарды нотариалдық немесе тіркеуші органдар куәландыруға тиіс.
Учредительные документы должны быть удостоверены нотариальными или регистрирующими органами.
Банк карточкалары өтініш сияқты қолдан толтырылады. Банк карточкаларын толтыру кезінде қойылған қолдар тек нотариустың немесе жоғары тұрған органның лауазымды адамының қатысуымен ғана тіркеледі.
Банковские карточки могут быть заполнены так же как заявление – от руки. При заполнении банковских карточек подписи фиксируются только в присутствии нотариуса или должностного лица вышестоящей организации.
Бірінші қолды қою құқығы кәсіпорынның басшысына немесе оның орынбасарына тиесілі, екінші қолды қою құқығы бас бухгалтерге тиесілі, бұл қызмет штатта жоқ болған жағдайда бухгалтерлік есепті жүргізу жүктелген адамға тиесілі. Құжаттарға қол қою құқығын аталған адамдарға беру кәсіпорын бойынша шығарылған бұйрықпен ресімделуге тиіс. Бұл екі қолдың есеп айырысу құжаттарында болуы – банкінің оларды орындауға қабылдауы үшін аса маңызды шарт. Егер кәсіпорында бас бухгалтердің орнына басқаша аталатын лауазым көзделген болса, онда бұл жайында карточкада белгі соғылуға тиіс.
Право первой подписи принадлежит руководителю предприятия или его заместителю, право второй – главному бухгалтеру, при отсутствии этой должности в штате – лицу, на которое возложено ведение бухгалтерского учета. Предоставление права подписания документов указанным лицам должно быть оформлено приказом по предприятию. Наличие этих двух подписей на расчетных документах – важнейшее условие для принятия их к исполнению банком. Если на предприятии вместо должности главного бухгалтера предусмотрена должность с иным названием, то об этом должна быть сделана отметка в карточке.
Егер штатта бухгалтер лауазымы жоқ болса, есеп айырысу құжаттарында кімнің қолы қойылады?
Чья подпись фиксируется в расчетных документах, если в штате предприятия нет должности бухгалтера?
Егер штатта бухгалтер лауазымы немесе оның міндетін атқарушы адам жоқ болса, тек басшының ғана қолы тіркеледі.
Если в штате нет должности бухгалтера или лица, выполняющего его функции, фиксируется лишь подпись руководителя.
Бөлімшеге есеп айырысудың қосалқы шотын ашқан жағдайда қандай құжаттар қажет?
Какие документы необходимо предоставить в случае открытия подразделению расчетного субсчета?
Мұндай жағдайда бас кәсіпорынның бөлімшені құру туралы бұйрығы және осы қосалқы шот бойынша жасалуға рұқсат етілген операциялар көрсетілген өтініш банк карточкасымен бірге банкіге табыс етіледі. Қосалқы есеп айырысу шотын да, ағымдағы шотты да ашу кезінде банкіге сондай-ақ бөлімшенің бас ұйым бекіткен жарғысы да ұсынылады. Банк карточкаларын жоғары тұрған ұйым мөрін басып, растайды, бұл орайда нотариалдық жолмен растаудың қажеті болмайды.
В этом случае вместе с банковскими карточками в банк предоставляются приказ головного предприятия о создании подразделения и заявление с перечислением тех операций, которые разрешается совершать по этому субсчету. При открытии и расчетного субсчета, и текущего счета в банк также предоставляется утвержденный головной организацией устав подразделения. Банковские карточки заверяются вышестоящей организацией, ее печатью, нотариальное заверение при этом не требуется.
Шотты ашуға барлық аталған құжаттар беріліп, есеп айырысу-кассалық қызмет көрсету жөніндегі шартқа қол қойылғаннан кейін банк басқарушысының өкімімен кәсіпорынның шотына нөмір беріліп, оның қаражатын есепке алу үшін бет есеп ашылады.
После предоставления всех указанных документов на открытие счета, подписания договора на расчетно-кассовое обслуживание, по распоряжению управляющего банком, счету предприятия присваивается номер и заводится лицевой счет для учета его средств.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Банкілік есеп айырысу (ағымдағы және басқа) шотын ашу
-
7 Қаржылық несие
Несиені негізінен банкілер береді. Несиені бос ақшалай қаражаты бар шаруашылық жүргізуші субъектілер де беруі мүмкін. Оларға мыналар жатады:
Кредит в основном выдают банки. Кредиты могут предоставляться и хозяйствующими субъектами, имеющими свободные денежные средства. К ним относятся:
- инвестициялық қорлар;
- инвестиционные фонды;
- траст-компаниялар;
- траст-компании;
- қаржы компаниялары.
- финансовые компании.
Несие алу үшін қарызгер несиегерге мынадай құжаттар береді:
Для получения кредита заемщик предоставляет кредитору следующие документы:
- өтінім;
- заявку;
- құрылтай құжаттарының нотариус растаған көшірмелері (құрылтай шарты, жарғы, тіркелу туралы куәлік);
- заверенные нотариусом копии учредительных документов (учредительный договор, устав, свидетельство о регистрации);
- нотариус растаған карточка (түпнұсқа) мен қойылған қолдардың, мөрдің үлгілері;
- заверенную нотариусом карточку (оригинал) с образцами подписей, печати;
- нотариус растаған соңғы есеп берілген күнгі теңгерім;
- баланс на последнюю отчетную дату, заверенный нотариусом;
- аудиторлық тексеру актісі;
- акт аудиторской проверки;
- салық инспекциясынан анықтама.
- справка из налоговой инспекции.
Несие үшін төленетін ақы қысқа мерзімді несие бойынша ақша нарығында және ұзақ мерзімді несие бойынша капитал нарығында қалыптасқан мөлшерлемелер бойынша алынады.
Плата за кредит взимается по ставкам, сложившимся на денежном рынке по краткосрочным кредитам и на рынке капитала по долгосрочным кредитам.
Пайыздық мөлшерлеме әдетте қарызгермен келісе отырып шарттық мөлшерлеме ретінде айқындалады және несие шартында белгіленген кезеңге белгіленеді. Банк пайыздарды алудың мынадай әдістерін қолдана алады. Пайыз:
Процентные ставки обычно определяются банком как договорные по соглашению с заемщиком и устанавливаются на период, обусловленный кредитным договором. Банк может применять следующие методы взимания процентов. Процент удерживается:
- пайыз несие берілген сәтте;
- в момент предоставления кредита;
- несие өтелген сәтте;
- в момент погашения кредита;
- бүкіл несие мерзімінің бойына біркелкі жарна түрінде ұсталады.
- равномерными взносами на протяжении всего срока кредита.
Қарызгерге несие беру нысандары алуан түрлі болуы мүмкін. Несие берудің неғұрлым жиі кездесетін түрлері мыналар:
Формы предоставления кредита заемщику различны. Наиболее часто встречающиеся виды кредитования следующие:
- мерзімді несие;
- срочный кредит;
- контокорренттік несие;
- контокоррентный кредит;
- онколдық несие;
- онкольный кредит;
- ломбардтық несие;
- ломбардный кредит;
- синдикатталған несие;
- синдицированный кредит;
- ипотекалық несие.
- ипотечный кредит.
Мерзімді несие – несиенің жай нысаны. Банк қарызгердің есеп айырысу шотына несие сомасын аударады. Мерзімі өткеннен кейін несие өтеледі, яғни қарызгер өзінің есеп айырысу шотынан банкіге тиісті ақша сомасын аударады.
Срочный кредит – это обычная форма кредита. Банк перечисляет на расчетный счет заемщика сумму кредита. По истечении срока кредит погашается, т.е. заемщик перечисляет со своего расчетного счета банку соответствующую сумму денег.
Контокоррент – банкінің өз клиентімен жасалатын барлық операциясы есепке алынатын бірыңғай шот. Контокоррентте, бір жағынан, банк несиесі және клиенттің тапсыруымен шоттан төленетін барлық төлемдер көрсетіледі, екінші жағынан, клиенттен ақшалай түсім, салым, несиені қайтару, т.б. түрінде түскен қаражат көрсетіледі. Контокоррент – несие шотының ағымдағы шотпен ұштасуы және оның дебеттік немесе кредиттік сальдосы болуы мүмкін.
Контокоррент – единый счет, на котором учитывается все операции банка с клиентом. На контокорренте отражаются, с одной стороны, кредит банка и все платежи со счета по поручению клиента, а с другой – средства, поступающие в банк от клиентов в виде выручки, вкладов, возврата кредита и др. Контокоррент представляет собой сочетание ссудного счета с текущим и может иметь дебетовое или кредитовое сальдо.
Онколдық несие – қысқа мерзімді несие, ол алғашқы талап ету бойынша өтеледі, әдетте, бағалы қағаздар және тауарлар кепілдігімен беріледі.
Онкольный кредит – краткосрочный кредит, который погашается по первому требованию и, как правило, выдается под обеспечение ценными бумагами и товарами.
Ол жылжымайтын мүлік кепілімен берілетін несие. Ипотекалық несие ірі күрделі шығындарды жабу үшін алынады. Әсіресе ол жаңа құрылысты несиелендіру кезінде тиімді пайдаланылады. Бұл орайда құрылыс объектісі кепіл заты болып табылады. Несиенің бұл түрі жылжымайтын мүлікті сатып алу үшін де алынады.
Это кредит под залог недвижимости. Ипотечный кредит берется для покрытия крупных капитальных затрат. Особенно эффективно используется он при кредитовании нового строительства. При этом объект строительства является предметом залога. Этот вид кредита берется и для покупки недвижимости.
Ломбардтық несие — уәкілетті органның коммерциялық банкілерге мемлекеттік бағалы қағаздар кепілімен беретін несие түрі.
Ломбардный кредит — это вид финансового кредита, который предоставляется уполномоченным органом коммерческим банкам под залог государственных ценных бумаг.
Синдикатталған несие — екі және одан көп несиегерлер, яғни банк синдикаты бір қарызгерге беретін несие. Мұндай несиені беру үшін банкілер өздерінің уақытша бос қаражатын уақытша біріктіреді.
Синдицированный кредит — это кредит, предоставляемый двумя и более кредиторами, т.е. банковским синдикатом, одному заемщику. Для предоставления такого кредита банки временно объединяют свои временно свободные денежные средства.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Қаржылық несие
См. также в других словарях:
Устав организации — (charter) свод правил, определяющих правовое положение и деятельность организаций, учреждений и предприятий, их взаимодействие с другими организациями и учреждениями, структуру, функции и задачи. То же:Устав юридического лица (legal person… … Экономико-математический словарь
устав организации — Свод правил, определяющих правовое положение и деятельность организаций, учреждений и предприятий, их взаимодействие с другими организациями и учреждениями, структуру, функции и задачи. То же:Устав юридического лица (legal person charter)… … Справочник технического переводчика
устав (организации) — — [А.С.Гольдберг. Англо русский энергетический словарь. 2006 г.] Тематики энергетика в целом EN constitution … Справочник технического переводчика
Устав Организации Объединённых Наций — Запрос «ООН» перенаправляется сюда. Cм. также другие значения. Координаты … Википедия
Статут (устав организации) — У этого термина существуют и другие значения, см. Статут. Статут (устав организации) (лат. statutum) устав или положение о международных и иных организациях, определяющих порядок их организации и функционирования, например, Статут… … Википедия
Устав города Москвы — Устав субъекта РФ «Устав города Москвы» Принятие: 28 июня 1995 года Подписание: 28 июня 1995 года Вступление в силу: 1 августа 1995 года Первая публикация: 13 21 августа … Википедия
Устав Москвы — Устав субъекта РФ «Устав города Москвы» Принят: 28 июня 1995 года Подписан: 28 июня 1995 года Вступил в силу: 1 августа 1995 года Впервые опубликован: 13 21 августа 19 … Википедия
Устав международной организации — (англ. charter of international organization) в международном праве документ, определяющий статус международной организации, в т.ч. цели, принципы, порядок функционирования и организационные формы ее деятельности, условия членства, порядок… … Энциклопедия права
Устав КПСС — (редакция XXII съезда КПСС) Устав Коммунистической партии Советского Союза основной закон внутренней жизни Коммунистической партии Советского Союза. Устав определял права и обязанности членов КПСС, её организационные … Википедия
Устав — (англ. statute, charter) 1) в РФ вид учредительного документа юридического лица, утверждаемый учредителями при создании организации устав юридического лица; 2) название или составная часть названия … Энциклопедия права
УСТАВ ВОИНСКИЙ 1716 г — УСТАВ ВОИНСКИЙ 1716 г. военно правовой документ, закрепивший создание в России регулярной армии и определивший все стороны её жизни и деятельности. Утверждён 30 марта 1716 г. Устав закреплял результаты военных реформ Петра I в области организации … Юридическая энциклопедия
